Werkgevers hanteren soms een zerotolerancebeleid, maar wat heb je daar eigenlijk aan en wat houdt het in?
Een zerotolerancebeleid houdt kort gezegd in dat geen enkele overtreding van de specifieke regel wordt toegestaan, ongeacht de ernst van de overtreding of de excuses van de werknemer. Hiermee wordt een duidelijke grens gesteld. Overtreedt een werknemer die grens, dan kan de arbeidsrelatie niet langer voortduren. In bepaalde gevallen is dus bij één overtreding de grens direct bereikt. Dit betekent dat de overtreding altijd leidt tot ontslag. Echter, de praktijk wijst uit dat deze aanpak niet altijd direct tot ontslag leidt. De kans op een geldig ontslag is groter als het zerotolerancebeleid:
- Is vastgelegd
- Kenbaar is voor de werknemers
- Consequent wordt toegepast
Wanneer pas je een zerotolerancebeleid toe?
Een zerotolerancebeleid wordt vaak toegepast in bedrijven waarin bepaalde gedragingen tot gevaarlijke situaties kunnen leiden of waarin overtredingen een grote impact hebben. Dit geldt met name als de regel, waarop het zerotolerancebeleid wordt gevoerd, de kernactiviteit van het bedrijf raakt. Het is toegestaan voor werkgevers om een dergelijk beleid in te voeren. Stap één is om het beleid helder vast te leggen en uitdrukkelijk onder de aandacht van de werknemers te brengen. Dit geldt ook voor de aanpak van overtredingen van bestaand beleid, zoals op het gebied van alcohol- en drugsgebruik, diefstal of intimidatie. Een kenbaar, vastgelegd beleid is de eerste stap naar de mogelijkheid om het consequent toe te passen.
Drie voorwaarden zijn belangrijk:
- Beleid vastleggen Het belangrijkste is om het zerotolerancebeleid schriftelijk vast te leggen, bijvoorbeeld in een personeelshandboek. De omschrijving en de achterliggende gedachte moeten duidelijk zijn, zodat werknemers weten welke regels absoluut niet overtreden mogen worden en waarom deze zo belangrijk zijn.
- Kenbaar maken Het beleid moet duidelijk gecommuniceerd worden naar de werknemers, bijvoorbeeld via de arbeidsovereenkomst, een personeelshandboek, tijdens het inwerk- of opleidingstraject, in nieuwsbrieven, memo’s, of tijdens vergaderingen en personeelsbijeenkomsten.
- Consequent zijn Het is cruciaal dat de werkgever het zerotolerancebeleid consequent toepast zonder uitzonderingen. Inconsistentie kan voor onduidelijkheid zorgen, wat de kans verkleint dat een beroep op het beleid succesvol is. Een consequente toepassing vergroot de kans dat opgelegde sancties standhouden.
Zerotolerancebeleid is geen garantie voor ontslag
Hoewel een zerotolerancebeleid kan bijdragen aan een rechtsgeldig ontslag, moet de werkgever de overtreding bewijzen, wat niet altijd eenvoudig is. De werkgever moet rekening houden met alle omstandigheden van het geval en hoor en wederhoor toepassen. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om van het beleid af te wijken, bijvoorbeeld als de werknemer een logische verklaring heeft die hem/haar vrijpleit. Leg de reden voor afwijking van het beleid altijd vast om toekomstige problemen te voorkomen.
Wilt u na het lezen van deze blog een zerotolerancebeleid invoeren? Bel dan met mr. Ellen Brocatus of mr. Christa Dreef.