Werkgevers let op: de verplichte gedragscode ongewenst gedrag op de werkvloer komt eraan! Naar verwachting zijn werkgevers met tien of meer werknemers vanaf 1 juli 2026 verplicht een gedragscode op te stellen tegen ongewenst gedrag op de werkvloer. Dit volgt uit het nieuwe artikel 5a van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). In deze gedragscode moet duidelijk omschreven staan welk gedrag als ongewenst of grensoverschrijdend wordt beschouwd, welke ondersteuning medewerkers kunnen krijgen én welke maatregelen of sancties worden genomen bij overtreding.
Een belangrijke stap naar een veilig werkklimaat – en een verplichting waarvoor veel organisaties zich nú al moeten voorbereiden.
Waarom artikel 5a Arbowet?
Ongewenst gedrag op de werkvloer – zoals intimidatie, pesten, agressie of discriminatie – kan leiden tot langdurig verzuim en ernstige psychische klachten. De wetgever wil dat werkgevers meer doen om dit te voorkomen, in plaats van pas in te grijpen als het al misgaat.
Met artikel 5a wordt het hebben van een gedragscode wettelijk verplicht. Werkgevers moeten actief laten zien dat zij beleid voeren om grensoverschrijdend gedrag te signaleren en te stoppen.
Wat moet er in de gedragscode staan?
De gedragscode ongewenst gedrag moet minimaal het volgende bevatten:
- ✅ Een duidelijke omschrijving van ongewenste gedragingen
Zoals seksuele intimidatie, pestgedrag, machtsmisbruik of racistische uitlatingen. - ✅ Welke maatregelen of sancties worden genomen bij overtreding
Denk aan waarschuwingen, schorsingen of – in ernstige gevallen – ontslag. - ✅ Hoe en bij wie werknemers terechtkunnen voor ondersteuning
Bijvoorbeeld bij een interne of externe vertrouwenspersoon. - ✅ Hoe de gedragscode in de organisatie onder de aandacht wordt gebracht
Actieve communicatie is vereist – alleen publiceren op intranet is niet genoeg.
Geldt dit voor álle werkgevers?
Nee. Werkgevers met minder dan 10 werknemers zijn vooralsnog uitgezonderd van deze verplichting. Toch is het ook voor kleinere organisaties raadzaam om beleid te voeren tegen grensoverschrijdend gedrag – al was het maar om risico’s te beperken en sociale veiligheid te bevorderen.
Wanneer treedt artikel 5a in werking?
De beoogde ingangsdatum is 1 juli 2026. Maar: wacht niet af tot het verplicht wordt. De Inspectie SZW zal hierop gaan handhaven, en het ontbreken van beleid kan leiden tot waarschuwingen of boetes.
Wat betekent de verplichte gedragscode ongewenst gedrag voor jouw organisatie?
Werkgevers doen er verstandig aan om hun huidige beleid en werkcultuur onder de loep te nemen:
- Heb je al een gedragscode?
- Wordt deze actief gedeeld met medewerkers?
- Is duidelijk wie aanspreekpunt is bij meldingen?
- Zijn sancties helder en juridisch correct beschreven?
Hulp nodig bij opstellen of toetsen gedragscode?
Kantoor Dreef Advocatuur & Mediation ondersteunt werkgevers bij het opstellen, actualiseren en juridisch toetsen van gedragscodes en PSA-beleid. We denken mee over de inhoud, communicatie én implementatie – op een manier die past bij jouw organisatie en sector.
Wil je voorkomen dat je straks te laat in actie komt?
Neem dan gerust contact met ons op voor advies op maat.