Werknemer of ZZP’er?

Ons land kent veel ZZP’ers (zelfstandigen zonder personeel). Het aantal ZZP’ers blijft groeien. Het is echter nog steeds lastig om te bepalen of iemand daadwerkelijk een ZZP’er is of dat er sprake is van een schijnzelfstandige. Een schijnzelfstandige is iemand die een ZZP’er lijkt te zijn, maar dit volgens de regels van de belastingdienst niet is, omdat er volgens de regels van de belastingdienst sprake is van een dienstverband.

De Wet DBA die op 1 mei 2016 is ingevoerd had meer duidelijkheid moeten geven en schijnzelfstandigheid moeten tegengaan. In de Wet DBA is bepaald dat er standaardovereenkomsten moeten worden gebruikt door opdrachtgevers bij de inhuur van zzp’ers. Als er een standaardovereenkomst wordt gebruikt en deze overeenkomst wordt ook strikt nageleefd, dan mag worden aangenomen dat er geen sprake is van een arbeidsrelatie, maar de opdrachtnemer echt zzp’er is. Op de wet DBA is veel kritiek gekomen en er wordt niet actief gehandhaafd door de belastingdienst.

Op vrijdag 16 december 2022 heeft het kabinet een brief aan de Tweede Kamer gestuurd, waarin het kabinet aangeeft dat zij het aantal ZZP’ers wil terugbrengen en schijnzelfstandigheid wil tegengaan. Om meer duidelijkheid te bieden over de vraag wanneer gewerkt wordt als werknemer dan wel als zelfstandige, wil het kabinet de drie volgende elementen in de wet en regelgeving vastleggen:

• Worden er instructies gegeven en wordt toezicht gehouden op het werk? (Gezag)
• Is het werk organisatorisch ingebed in de organisatie van de werkgever?
• Is er sprake van zelfstandig ondernemerschap binnen een arbeidsrelatie? Dit biedt een contra-indicatie voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst.

Het vastleggen van het element organisatorische inbedding is nieuw. Met organisatorische inbedding gaat het om de vraag of het werk een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering van de werkverschaffer. Als een verpleegkundige zorg verleent in een verzorgingstehuis, is dat werk ingebed in de organisatie van het verzorgingstehuis want het verlenen van zorg betreft immers een van de kernactiviteiten van het verzorgingstehuis.

Wanneer werk organisatorisch is ingebed in een organisatie, dan geldt in beginsel dat het werk alleen als werknemer kan worden verricht en niet als ZZP’er volgt uit de brief van het kabinet.

Dit betekent overigens niet dat bij een indicatie van inbedding in de organisatie in de toekomst automatisch sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het blijft – zoals ook nu al op basis van jurisprudentie geldt – gaan om een beoordeling van de drie voornoemde hoofdelementen in onderlinge samenhang.

De komende tijd zullen de plannen van het kabinet verder uitgewerkt worden. Het is de bedoeling dat het gaat gelden vanaf 1 januari 2025.

Meer weten? Bel 055 3030000 of stuur een email naar ellen@kantoordreef.nl